قرارداد هوشمند ترکیبی چیست و چه کاربردی در بلاکچین دارد؟

قراردادهای هوشمند برنامه‌ هایی هستند که بر روی یک بلاکچین ذخیره شده و در صورت برآورده شدن شرایط از پیش تعیین شده اجرا می‌ شوند. قرارداد هوشمند کدی است که به طور انحصاری بر روی بلاکچین و زنجیره اجرا می‌ شود. قراردادهای هوشمند که معمولاً با بلاکچین‌ هایی مانند اتریوم مرتبط هستند، به توسعه‌ دهندگان این امکان را می‌ دهند که برنامه‌ های غیرمتمرکز یا «dApps» بسازند. در طول یک سال گذشته، قراردادهای هوشمند شروع به تکامل کرده‌ و در حالی که توسعه‌ دهندگان همچنان در حال ساخت قراردادهای هوشمند بر روی بلاکچین‌ هایی مانند اتریوم هستند، همچنین شروع به ترکیب آن‌ ها با یک فناوری کاملاً جدید که اوراکل‌ ها هستند، کرده‌ اند. اوراکل‌ ها موجودیت‌ هایی هستند که بلاکچین‌ ها را قادر می‌ سازند با داده‌ ها و سیستم‌ های دنیای سنتی تعامل داشته باشند و در نتیجه، مفهومی تحت عنوان «قراردادهای هوشمند ترکیبی» یا قراردادهای هوشمندی که کدهای درون زنجیره‌ ای را با اوراکل‌ های غیر زنجیره‌ ای ترکیب می‌ کنند را به وجود آورده‌ اند. امروزه، قراردادهای هوشمند ترکیبی، کاربرد زیادی در بلاکچین و ده‌ ها صنعت دیگر دارند. یک قرارداد هوشمند ترکیبی به طور موثر اطلاعات درون زنجیره‌ ای را با داده‌ های خارج از زنجیره ترکیب می‌ کند. این قراردادها از نظر فنی تنها قراردادهای بلاکچین هستند. اما برخلاف قراردادهای هوشمند سنتی، از دو شبکه غیرمتمرکز پشتیبانی می‌ کنند که یکی بلاکچین و دیگری شبکه غیرمتمرکز اوراکل (DON) است. به همین دلیل است که از آن به عنوان قرارداد هوشمند هیبریدی یا ترکیبی یاد می‌ شود. در ادامه این مطلب از تتر ایران به توضیح بیشتر قراردهای هوشمند ترکیبی پرداخته و مسائل پیرامون آن شرح داده می‌شود.

قرارداد هوشمند ترکیبی چیست؟

پیش از صحبت درمورد قرارداد هوشمند ترکیبی، بهتر است در وهله اول با قراردادهای هوشمند آشنا شویم. قراردادهای هوشمند کدهایی هستند که به طور انحصاری از تراکنش‌های بلاکچین پشتیبانی و آن‌ها را کنترل می‌کنند. این کدها به زنجیره‌های بلوکی اجازه می‌دهند تا زمانی که شرایط از پیش تعیین‌شده برآورده می‌شود، برای خودکارسازی اجرای توافق‌نامه در بلاکچین استفاده شوند. قراردادهای هوشمند نمی‌توانند شامل تمام داده‌ها و دستورالعمل‌های لازم باشند و همه اقدامات را بدون نیاز به کمک خارجی انجام دهند. در چنین شرایطی است که توسعه قراردادهای هوشمند ترکیبی با هیبریدی مطرح شده و گزینه خوبی به نظر می‌آیند. اکنون به راحتی می‌توان گفت که قراردادهای هوشمند می‌توانند محاسبات ساده‌ای انجام دهند، اما زمانی که پیچیده باشند شکست می‌خورند. به همین دلیل است که قراردادهای هوشمند با شبکه‌های اوراکل غیرمتمرکز (DON) ادغام شده و قراردادهای هوشمند ترکیبی را شکل می‌دهند. این قراردادهای هوشمند، داده‌های خارج از زنجیره را به اطلاعات درون زنجیره‌ای متصل می‌کنند. در نتیجه همکاری با شبکه غیرمتمرکز اوراکل، قراردادهای هوشمند ترکیبی سریع‌تر شده و قادر به اجرای وظایف پیچیده‌تر هستند.
داده‌های خارج از زنجیره شبکه‌های اوراکل نیز منجر می‌شوند قراردادهای هوشمند وظایف پیچیده‌تری را انجام دهند. این موضوع قراردادهای هوشمند را که توسط کدهای موجود در بلاکچین محدود شده بودند، آزاد می‌کند. اوراکل‌ها، دروازه‌ای ایمن به دنیای خارج را ارائه می‌کنند که به برنامه‌های قرارداد هوشمند کمک می‌کنند تا رویدادهای خارجی را تأیید کنند، اقدامی را در هر سیستم خارجی راه‌اندازی کنند و محاسباتی را اعمال کنند که انجام آن‌ها در زنجیره امکان‌پذیر یا عملی نیست. دو بخش از یک قرارداد هوشمند ترکیبی وجود دارد. اولی قرارداد هوشمند و دومی شبکه غیرمتمرکز اوراکل است. ترکیبی از این دو، یک قرارداد هوشمند ترکیبی یا هیبریدی را ایجاد می‌کند و اجزاء نیز یک سیستم یکپارچه ایجاد می‌کنند که کاربران می‌توانند در آن شرکت کرده و تراکنش‌ها را به روش‌های مهم و منحصربه‌فردی انجام دهند. این به قرارداد هوشمند کمک می‌کند تا با اوراکل ارتباط برقرار کرده و کدها قدرتمندتر کار کنند. در خدمات قرارداد هوشمند ترکیبی، هر دو بخش هماهنگ می شوند و این باعث ایجاد برنامه‌ای می شود که هیچ یک از اجزا به تنهایی قادر به ایجاد آن نیستند. قراردادهای هوشمند معمولاً به تنهایی در یک محیط بلاکچین کاملاً ایمن کار می‌کنند، در حالی که اوراکل‌ها در دنیای بیرونی با قابلیت‌های بی‌شماری کار می‌کنند. ترکیب این دو منجر به یک قرارداد هوشمند به روشی سازنده تر و قدرتمندتر از نسخه اصلی می‌شو‌د. DONها نیز در یک محیط ایزوله خارج از زنجیره کار می کنند تا امنیت و قابلیت‌های بی نظیری را برای قرارداد هوشمند فراهم کنند. هر DON یک سرویس غیرمتمرکز قابل تنظیم را به یک برنامه خاص ارائه می‌دهد. به همین دلیل است که سایر برنامه‌های بلاکچین در برابر عملکرد DON مقاوم هستند. ‌

اجزای قراردادهای هوشمند ترکیبی

قرارداد هوشمند ترکیبی یک برنامه کاربردی است که از دو جزء کلیدی تشکیل شده است:

1. قرارداد هوشمند: کدی که منحصراً بر روی بلاکچین اجرا می‌شود.
2. شبکه غیرمتمرکز اوراکل: شبکه توزیع شده از گره‌های اوراکل که اطلاعاتی را از منابع داده خارج از بلاکچین تا قراردادهای هوشمند درون بلاکچین ارائه می‌کند.

چرا به قراردادهای هوشمند ترکیبی نیاز داریم؟

مدتی است که جهان فناوری از قراردادهای هوشمند بلاکچین برای غلبه بر نقص سیستم‌های قرارداد متمرکز رایج در اکوسیستم تجاری و قانونی استفاده می‌کند. سیستم‌های قرارداد متمرکز نامتقارن هستند زیرا یکی از طرفین درگیر همیشه از نفوذ ناعادلانه بر فرآیند برخوردار است. یک طرف همیشه سرمایه، زمان و درک روشنی از زیرساخت اجرای قرارداد دارد. قراردادهای هوشمند بلاکچین، اعتماد مبتنی بر نام تجاری را جایگزین اعتماد مبتنی بر ریاضیات کرده‌اند. قراردادهای هوشمند به عنوان قوی‌ترین، تغییرناپذیرترین و قابل راستی‌آزمایی‌ترین قراردادها شناخته می‌شوند که به طور خودکار شفافیت و کارایی تعهدات قرارداد را در صورت برآورده شدن شرایط حفظ می‌کنند. با این حال، یک نقص بسیار مهم در آن‌ها وجود دارد که عملکرد قراردادهای هوشمند را محدود می‌کند. داده‌هایی که شرایط یک قرارداد هوشمند را تعریف می‌کنند، به طور سنتی فقط از بلاکچین بهره می‌برند. این بدان معنی است که یک قرارداد هوشمند تنها می‌تواند داده‌هایی را که در یک زبان برنامه نویسی زنجیره‌ای وجود دارد را بخواند. ناتوانی در خواندن زبان برنامه نویسی خارج از زنجیره، اتصال قرارداد هوشمند به منابع داده در دنیای واقعی را محدود می‌کند. اما معرفی Oracles به اکوسیستم رمزنگاری این مشکل را حل کرده است. اوراکل به‌عنوان یک میان‌افزار می‌تواند داده‌های خارج از زنجیره را به داده‌های زنجیره‌ای ترجمه کند، بنابراین سیستم‌ها و منابع داده‌های دنیای واقعی را برای قراردادهای هوشمند بلاکچین کاربردی می‌کند. اما در چنین شرایطی یک سوال مهم مطرح می‌شود و آن این است که اگر یک بلاکچین داده‌های خود را از یک اوراکل متمرکز منبع‌یابی می‌کند، چه مزیتی برای داشتن قرارداد هوشمند بر روی یک بلاکچین غیرمتمرکز دارد و آیا این تغییرناپذیری و قابل اعتماد بودن، یک قرارداد هوشمند را ناامن نمی‌کند؟ اینجاست که نیاز به قراردادهای هوشمند ترکیبی محقق می‌شود.

قرارداد هوشمند ترکیبی Chainlink چه راه حلی ارائه می‌دهد؟

قرارداد هوشمند ترکیبی یک راه حل ایده‌آل برای رسیدگی به مسائل مربوط به قابلیت اطمینان است که ممکن است تنها در استفاده از یک اوراکل متمرکز رخ دهد. قرارداد هوشمند ترکیبی اصل عدم تمرکز را حفظ می‌کند. این شبکه بلاکچین قرارداد هوشمند را نه به یک اوراکل متمرکز، بلکه به یک شبکه غیرمتمرکز اوراکل (DON) متصل می‌کند. بلاکچین و DON دو محیط محاسباتی کاملاً متفاوت هستند و هر دو در ویژگی‌هایی تخصص دارند که دیگران ندارند. یک قرارداد هوشمند ترکیبی آن‌ها را برای ساختن یک برنامه کاربردی پیچیده که قادر به چیزی است که بلاکچین و اوراکل به تنهایی نمی‌توانند به آن دست پیدا کنند، همگام می‌کند. در یک برنامه قرارداد هوشمند ترکیبی، هر زمان که بلاکچین به داده‌های خارج از زنجیره نیاز دارد، درخواست داده/اطلاعات را به پروتکل Chainlink ارسال می‌کند. پروتکل Chainlink یک قرارداد هوشمند متناظر به نام قرارداد Chainlink Service Level Agreement (SLA) روی خود بلاکچین ایجاد می‌کند. قرارداد SLA همچنین سه قرارداد فرعی ایجاد می‌کند که عبارتند از:

• قرارداد The Chainlink Reputation: مسئولیت بررسی سابقه یک گره اوراکل با تأیید صحت و سابقه عملکرد آن است و بر اساس ارزیابی خود، گره‌های اوراکل نامعتبر را کنار می‌گذارد.
• قرارداد The Chainlink Order-Matching: درخواست داده‌های بلاکچین را به گره‌های اوراکل تأیید شده ارسال می‌کند و پیشنهادات آن‌ها را بر اساس درخواست پس می‌گیرد. سپس تعداد و نوع مناسب گره‌ها را برای پاسخگویی به درخواست داده تایید می‌کند.
• قرارداد The Chainlink Aggregating: این قرارداد درخواست داده را به گره‌های اوراکل DON ارائه می‌کند، اما این درخواست در یک زبان برنامه‌نویسی متفاوت بر روی زنجیره وجود دارد. بنابراین، گره‌های Chainlink از نرم‌افزاری به نام «Chainlink Core» برای ترجمه آن زبان به یک زبان برنامه‌نویسی خارج از زنجیره استفاده می‌کنند و آن را قابل خواندن می‌سازند. این نسخه ترجمه شده سپس به یک API خارجی هدایت می‌شود که داده‌ها را از منبع واقعی جمع آوری می‌کند. پس از آن، APL دوباره داده‌ها را به زبان روی زنجیره ترجمه می‌کند و آن را به قرارداد جمع‌آوری می‌فرستد.

 کاربرد قراردادهای هوشمند ترکیبی در زمینه‌های مختلف

همانطور که واضح است، DON‌ها مقیاس پذیری، امنیت و منحصربه‌فرد بودن بسیار بالایی را برای قراردادهای هوشمند ارائه می‌دهند و به انجام بسیاری از فعالیت‌هایی که قبلا غیرممکن بودند کمک می‌کنند. در اینجا برخی از صنایع و حوزه‌هایی که می‌توانند از قراردادهای هوشمند ترکیبی استفاده کنند، آورده شده است.
امور مالی: در سازمان‌های مالی جهانی، قراردادهای هوشمند می‌توانند قوانین تعامل خریدار و فروشنده را ایجاد و اعمال کنند، در حالی که DONها می‌توانند بازارها را با استفاده از داده‌های خارجی تسویه کنند. سایر زمینه‌هایی که DON می‌تواند به آن‌ها کمک کند شامل تأیید KYC، پنهان‌سازی تراکنش و پردازش سریع‌تر خارج از زنجیره است.
زنجیره تامین: در مدیریت زنجیره تامین، قراردادهای هوشمند می‌توانند شرایط پرداخت، تعهدات و جریمه‌ها را مشخص کنند، در حالی که DON‌ها می‌توانند به نظارت بر کنترل کیفیت، ردیابی محموله‌ها، تایید اعتبار مشتری و شروع تسویه پرداخت‌ها کمک کنند.