کاربرد بلاکچین در خدمات مالی و بانکی

بلاکچین شیوه‌ های خلاقانه و نوینی را در زمینه‌ های مختلفی معرفی کرده و در حوزه‌ های متعددی مانند امور مالی، مدیریت زنجیره تامین و غیره تاثیر بسیار چشمگیری داشته است. در طی چند سال گذشته، استارتاپ‌ های بلاکچین بصورت عمومی معرفی شده و در دسترس قرار گرفته و در حال حاضر نیز اغلب شرکت‌ ها در زمینه کاری خود از فناوری بلاکچین استفاده می‌ کنند. همان طور که می‌ دانید، فناوری بلاکچین دفتر کل غیرمتمرکزی است که تحت عنوان دفتر کل توزیع شده عمل می‌ کند. اگر چه از سال‌ های گذشته مفهوم بلاکچین مطرح شده بود، اما با ظهور اولین و مهم‌ ترین ارز دیجیتال یعنی بیت کوین، توجهات بیشتری را در جامعه به خود جلب کرد. یکی از کاربرد‌های مهم و اساسی بلاکچین، در صنعت مالی است که تاثیر عمیق و شگرفی بر آن دارد. بلاکچین، شبکه های تجاری فراگیرتر و ایمن‌ تر، فرآیندهای کارآمدتر، کاهش هزینه‌ ها و محصولات و خدمات جدید در بانکداری و امور مالی را امکان پذیر کرده و این امکان را فراهم می‌ کند که اوراق بهادار دیجیتال در بازه های زمانی کوتاه‌ تر و با هزینه‌ های کمتر منتشر شوند. به این ترتیب، در این مقاله تصمیم گرفته‌ ایم تا به سراغ کاربرد بلاکچین در خدمات مالی رفته و عملکرد و مزایای آن را به طور کامل شرح دهیم. امیدواریم این مقاله از تتر ایران برای شما سودمند باشد.

بلاکچین چگونه بر بانکداری و وام‌دهی تأثیر می‌گذارد؟

بانکداری مرکزی شامل خدمات تراکنش، وام و پرداخت است. بسیاری از این خدمات به فرآیندهای اجرایی قدیمی بستگی دارند. به عنوان مثال، تأیید اطلاعات، امتیازدهی اعتبار، پردازش وام و توزیع وجوه چندین روز طول می‌کشند. اما بلاکچین می‌تواند خدمات بانکی و وام دهی را ساده کرده، میزان ریسک و زمان صدور و تسویه را کاهش دهد. این صنعت همچنان به فرآیندهای مبتنی بر کاغذ متکی است که در معرض آسیب‌پذیری‌های امنیتی است. برای پردازش اعتبار اسنادی، تأیید اسناد و ایجاد اعتماد بین سهامداران، تراکنش‌ها ممکن است چند روز طول بکشند. اما بلاکچین می‌تواند کل چرخه حیات مالی تجارت را با افزایش امنیت و کارایی دچار تحول کند. فناوری بلاکچین شرایط ایجاد و ذخیره کردن بلوک‌های شامل اطلاعات را در یک زنجیره فراهم می‌کند. هر بلوک جدیدی که در بلاکچین جهت ثبت تراکنش‌ها ایجاد می شود، به منظور ایجاد یک دفتر کل دیجیتال در زنجیره طراحی شده است. این دفتر کل بلاکچین از مزایای مهمی برخوردار است که امکان بهره‌مندی از آن در بخش مالی را فراهم می‌کند. برخی از این مزایا عبارتند از:
عدم تمرکز؛ با توجه به اینکه فناوری بلاکچین، توزیع دفتر کل دیجیتال را در گره‌های متعددی امکان‌پذیر می‌کند، بنابراین به هیچ شخص ثالثی جهت پردازش و ذخیره داده‌های تراکنش‌ها نیاز نیست. در نتیجه، به کارگیری بلاکچین در امورات مالی، می‌تواند با استفاده از یک سیستم امنیتی مانع از هک شدن داده‌های تراکنش به علت عدم وجود یک مرجع مرکزی برای ذخیره داده‌های تراکنش شود.
امنیت؛ قطعا مهم‌ترین مولفه‌ای که درخواست برای به کارگیری بلاکچین در بانک‌ها و امور مالی را تقویت می‌کند، امنیت است. چرا که فناوری بلاکچین جهت ایجاد امنیت در دفتر کل معاملات خود از رمزگذاری استفاده می‌کند. بنابراین، فقط اشخاصی که یک کد کلیدی خاص دارند، می‌توانند به داده‌ها دسترسی داشته باشند. همچنین، تراکنش‌هایی که در بلاکچین انجام می‌شوند، غیر متمرکز هستند و ابعاد گسترده‌ای از امنیت را ایجاد می‌کنند.
 

مزایای کاربرد بلاکچین در خدمات مالی و بانکی

در طول چند سال گذشته، فناوری بلاکچین برای به کارگیری در سطوح مالی مختلف رشد کرده و مزایای زیر را شامل می‌شود:

• امنیت و شفافیت: معماری مبتنی بر اجماع توزیع شده بلاکچین، نقاط شکست منفرد را حذف کرده و نیاز به واسطه‌های داده مانند عوامل انتقال، اپراتورهای سیستم پیام‌رسان و ابزارهای انحصاری ناکارآمد را کاهش می‌دهد. همچنین، بلاکچین از استانداردها، پروتکل‌ها و فرآیندهای مشترک متقابلی استفاده کرده و به عنوان یک منبع مشترک برای مشارکت کنندگان شبکه عمل می‌کند.
• حریم خصوصی: بلاکچین ابزارهای پیشرو در بازار را برای حفظ حریم خصوصی داده‌ها در هر لایه نرم افزار فراهم می‌کند و امکان اشتراک گذاری انتخابی داده‌ها در شبکه‌های تجاری را فراهم می‌کند. این عمل به طور چشمگیری شفافیت، اعتماد و کارایی را در عین حفظ حریم خصوصی و رازداری بهبود می‌بخشد.
• کارایی بالا: ورود بلاکچین به بانک‌ها این امکان را می‌دهد که تا پایان سال 2030، 27 میلیارد دلار در تراکنش‌ها پس انداز کنند و هزینه‌ها را تا بیش از 11 درصد کاهش دهند.
• مقیاس پذیری: بلاکچین از قابلیت همکاری میان زنجیره‌های خصوصی و عمومی پشتیبانی می‌کند و دسترسی جهانی، انعطاف پذیری فوق العاده و یکپارچگی بالای شبکه را ارائه می‌دهد.
   

استفاده از بلاکچین در امور مالی

فهم چگونگی استفاده از بلاکچین در امور مالی، به واسطه درک کردن مشکلاتی که در صنعت مالی وجود داشته و توسط بلاکچین حل می‌شوند، امکان پذیر است. دو نمونه از مشکلاتی که بلاکچین قابلیت و توانایی حل آن‌ها را دارد عبارتند از:

• مشکلات مربوط به امنیت و شفافیت: کماکان در اغلب نقاط جهان و در حوزه خدمات مالی از رویکرد سنتی، متمرکز و چند لایه استفاده می‌کنند. داده های مالی در پایگاه‌های داده متمرکز قرار داشته و سیستم‌های متمرکز شفافیت را ارائه نمی‌کنند. امنیت داده‌ها نیز تنها به امنیت پایگاه داده و واسطه‌ها بستگی دارد. این در حالی است که پایگاه‌های داده در برابر هک بسیار آسیب پذیر هستند.
• عدم وجود شفافیت: بیشتر اوقات سبب تهدیدات امنیتی می‌شود. در چنین شرایطی، کاربرد بلاک چین در خدمات مالی و بانکی با تضمین شفافیت و امنیت به عنوان یک عامل کمک کننده عمل می‌کند. مهمترین قابلیت بلاکچین جهت اطمینان از امنیت و شفافیت، تغییرناپذیری آن است. به این صورت که بدون وجود هرگونه محدودیتی در تغییر داده‌ها، بلاکچین می‌تواند امنیت و اصالت داده‌ها را ضمانت کند. بلاکچین‌ در برنامه‌ها دو کلید امنیتی خصوصی و عمومی دارد که کلید عمومی برای عموم کاربران و کلید خصوصی تنها برای طرفین یک معامله در دسترس است و کاربران با استفاده از آن‌ها می‌توانند در یک شبکه، از تمامی معاملات بازدید کنند. بنابراین، بلاکچین می‌تواند شفافیت را در سیستم مالی ایجاد و از اطلاعات مالی محرمانه طرفین معاملات محافظت کند.
• مشکلات مربوط به حسابرسی: قطعا می‌دانید که حسابرسی یکی از مهم‌ترین و جدا نشدنی‌ترین ارکان حوزه مالی است که از فرایند طولانی برخوردار است. حسابرسی مالی به سبب وجود نداشتن شفافیت، با مشکلاتی مواجه است و بدون وجود آن، واسطه‌ها می‌توانند در طی فرآیند حسابرسی بخش‌های خاصی از اطلاعات را  برملا کنند. بنابراین، بخش مالی می‌بایست با استفاده از بلاکچین، روند حسابرسی را تسهیل بخشد. قابلیت تغییرناپذیری بلاکچین در چنین موقعیتی منجر می‌شود تا افراد حسابرس برای انجام صحیح انطباقات همراه با شفافیت در رویدادهای سازمان مالی عمل کنند. بلاکچین می‌تواند به ایجاد و حفظ این شفافیت کمک کرده و در نهایت درستی و صداقت ارائه دهندگان خدمات مالی را ضمانت کند. همچنین، از آنجایی که بلاکچین امکان دسترسی به تمام اطلاعات مالی را تسریع می‌بخشد، زمان انجام فرآیندهای حسابرسی نیز کاهش می‌یابد.
   

تاثیر بلاکچین بر امور مالی

بلاکچین منجر به کارآمدتر شدن فرآیند پرداخت می‌شود و تاثیر بسیار مهمی بر حوزه خدمات مالی می‌گذارد و مزایایی را نیز شامل می‌شود. چند مورد از کاربردهای متعدد بلاکچین در صنعت مالی عبارتند از: نقل و انتقالات پول، امنیت تراکنش، اتوماسیون از طریق قراردادهای هوشمند و ذخیره سازی اطلاعات مشتری. بیایید نگاهی دقیق‌تر به اینکه چگونه شرکت‌های مالی می‌توانند بلاکچین‌ها را برای کاربردهای بالا پیاده‌سازی کنند بیاندازیم.

• نقل و انتقالات پول: از ابتدا و از زمان عرضه بیت کوین، فناوری بلاکچین برای انتقال وجوه از نقطه A به نقطه B بدون یک نهاد حاکم مرکزی طراحی شده بود. از آنجایی که بلاکچین‌ها تکامل یافته‌اند، توانسته‌اند به تراکنش‌های بسیار سریع‌تر و ارزان‌تری دست یابند. موسسات مالی که از فناوری بلاکچین استفاده می‌کنند می‌توانند به صورت کارآمدتری پول را انتقال دهند. همچنین نقل‌وانتقالات مالی بین‌المللی که گاهی اوقات ساعت‌ها یا روزها طول می‌کشند می‌توانند در عرض چند ثانیه و بدون کارمزد انجام شوند.
• امنیت تراکنش: شرکت‌های مالی همیشه هدف کلاهبرداری هستند. پرداخت‌های دیجیتالی به‌ویژه، زمانی که از طریق پردازشگرهای پرداخت و بانک‌ها عبور می‌کنند، خطر سرقت اطلاعات را در طول فرآیند تراکنش به همراه دارند. بلاکچین‌ها از الگوریتم‌های رمزنگاری برای پردازش و ثبت بلوک‌های تراکنش استفاده می‌کنند. این رمزنگاری می‌تواند راهی برای شرکت‌های مالی برای کاهش سطح ریسک در هنگام پردازش تراکنش‌ها باشد.
• اتوماسیون از طریق قراردادهای هوشمند: راه‌اندازی اتریوم در سال 2015 یک گام بزرگ رو به جلو برای فناوری بلاکچین بود. چرا که این اولین بلاکچینی بود که دارای قراردادهای هوشمند بود، قراردادهایی که در صورت برآورده شدن شرایط، خود به خود اجرا می‌شوند. قراردادها قسمت اعظمی از حوزه خدمات مالی هستند که شرکت‌ها نیز زمان قابل توجهی را صرف آن می‌کنند. یک قرارداد خوداجرا می‌تواند این فرآیند را بسیار کارآمدتر کند. به عنوان مثال، یک شرکت بیمه می‌تواند از قراردادهای هوشمند برای سرعت بخشیدن به روند پرداخت خسارت استفاده کند و هنگامی که یک مشتری ادعایی را عنوان می‌کند، این ادعا به طور خودکار توسط کدهای برنامه ریزی شده در بلاکچین بررسی می‌شود. در صورتی که معتبر باشد، قرارداد هوشمند اجرا شده و خسارت به مشتری پرداخت می‌شود.