هیچ وقت برای خرید بیت کوین دیر نیست

بسیاری از افراد با مشاهده روند صعودی در قیمت بیت کوین به این فکر افتاده اند که آیا فرصت کسب سود در این حوزه را از دست داده اند؟ یا هنوز فرصتی برای جبران مافات وجود دارد؟ این موضوع بویژه طی هفته های اخیر بسیار جای بحث بوده است. در این میان به اعتقاد بسیاری بیت کوین هنوز در ابتدای راه است و این افزایش و نوسانات قیمتی را دور خیز این ارز دیجیتال برای صعودهای بیشتر می دانند. اما دلیل این افزایش قیمت در بیت کوین چیست؟ و چگونه است که مدام در حال پشت سر گذاشتن قله هاست؟ شاید بهتر باشد برای رسیدن به درک درست در این زمینه ابتدا شالوده و زیربنای اصلی اقتصاد بیت کوین یعنی سیستم عرضه و تقاضا را مورد بحث و بررسی قرار دهیم.

عرضه و تقاضا

چالش اصلی که باعث می شود بسیاری از کارشناسان و تحلیل گران بازار ارزهای دیجیتال از ارائه یک پیش بینی درست در رابطه با قیمت بیت کوین تا حدودی عاجز بمانند، دشواری پیش بینی عرضه و تقاضا در بیت کوین است. بیت کوین را می توان به این جهت که در عرضه تابع یک برنامه زمانبندی مشخص است، یک رمز ارز منحصر به فرد دانست. برنامه مذکور در کد نرم افزاری بیت کوین تعبیه شده و قابل تغییر توسط هیچ فرد یا سازمان خاصی نمی باشد. در این کد چنین آمده که عرضه جدید بیت کوین بایستی هر چهار سال نصف شود. از این موضوع تحت عنوان هاوینگ یاد می کنند. تاریخ اولین هاوینگ بیت کوین به سال 2012 برمی گردد که عرضه کوین های جدید در آن در هر 10 دقیقه به 25 کوین تقلیل یافت. این میزان در هاوینگ دوم در سال 2016 به 12.5 کوین در هر 10 دقیقه رسید. آخرین هاوینگ در ماه می 2020 به وقوع پیوست که طی آن عرضه کوین های جدید به 6.25 کوین در هر 10 دقیقه محدود شد. بنابراین همانگونه که ذکر شد در هر بار هاوینگ که با فاصله چهار سال رخ داده اند، از میزان عرضه کوین های بیت کوین کاسته شده است.

برای درک بهتر این موضوع، سازوکار حاکم بر بیت کوین را با قیمت خودور مقایسه می کنیم. در صورتی که شاهد افزایش قابل توجه تقاضا برای خودرو باشیم، ابتدا به کمبود خودور برخورده و متعاقبا با افزایش قیمت خودرو مواجه خواهیم شد. در این میان افزایش تولید و عرضه خودرو توسط تولید کنندگان می تواند واکنش مناسب در مقابل این افزایش تقاضا باشد و عرضه خودورهای جدید قطعا باعث خواهد شد تا قیمت خودور وارد فاز کاهشی شود. 
حال اگر فرض بگیریم که خودورهای جدید با محدودیت های زیادی در عرضه مواجه شوند، حرکت بعدی چه خواهد بود؟ برای مثال میزان ساخت و عرضه خودروهای جدید در هر سال فقط 1000 خودور باشد. در این شرایط چون خودورهای عرضه شده نمی تواند جوابگوی تقاضای موجود باشد، خودور دچار افزایش قیمت خواهد شد. حال اگر با وخیم تر شدن شرایط میزان عرضه خودورهای جدید به نصف کاهش یابد و سالانه فقط 500 خودور جدید عرضه شود، اتفاق بعدی به نظرتان چه خواهد بود؟ به احتمال زیاد این شرایط باعث هرج و مرج در قیمت خودور شده و مردم خرید خودرو را مرتبا دشوارتر خواهد یافت. 
این هرج و مرج در افزایش قیمت بیت کوین طی سالهای 2012 الی 2013، 2016 الی 2017 و 2020 الی همین روزهای آغازین سال 2021 میلادی نیز به چشم می خورد. چهار سال ثبات در عرضه بیت کوین های جدید رخ می دهد و به یکباره این عرضه به نصف کاهش می یابد. طبیعتا ثاثیر این موضوع اوایل خیلی محسوس نبوده ولی با توجه به شناخت بیشتر مردم از این ارز دیجیتال و افزایش میزان پذیرش عمومی رمز ارزها از سوی عموم، اخبار مربوط به کاهش عرضه کوین های جدید بیت کوین بیشتر جلب توجه خواهد کرد. 
در ادامه رشد تصاعدی قیمت بیت کوین به مرور زمان با نمودار نشان داده می شود. در نمودار زیر، قیمت بیت کوین از سال 2010 تا 2014 نشان داده شده است و رشد تصاعدی آن با استفاده از دایره قرمز رنگ مشخص گردیده است.

نمودار بعدی نیز نشان دهنده قیمت بیت کوین طی سالهای 2010 تا 2018 است. با توجه در این نمودار می توان پی برد که افزایش قیمت بیت کوین در سال 2013 که با دایره قرمز رنگ مشخص شده چه اندازه ناچیز به نظر می آید. افزایش قیمت بیت کوین در سال 2017 با دایره آبی رنگ نشان داده شده است.

در آخرین نمودار قیمت بیت کوین در آخرین هاوینگ و افزایش قیمت آن در بازه زمانی کنونی به نمایش درآمده است. این افزایش قیمت که بسیار هم قابل توجه است با رنگ سبز نشان داده شده است. دایره های قرمز و آبی رنگ نیز به ترتیب نشان دهنده افزایش قیمت در سالهای قبل یعنی 2013 و 2017 است. با دقت در این نمودار افزایش قیمت اول تنها در حد یک نوسان کوچک به نظر می رسد و افزایش قیمت دومی نیز خیلی قابل توجه نمی باشد.

اگر که مطابق سالهای پیش افزایش قیمت بیت کوین با همان روال قبلی پیش برود، دایره آبی رنگ به زودی در حد همان دایره قرمز رنگ به نظر خواهد رسید. این موضوع مطابق با نظر بسیاری از افراد که صاحب نظر در حوزه بیت کوین و پیش بینی های مربوط به آن هستند، می باشد. مطابق پیش بینی که توسط CitiBank ارائه شده، قیمت بیت کوین تا حدود 318,000 دلار افزایش خواهد یافت. این در حالی است که گوگنهایم (Guggenheim) و جی پی مورگان به ترتیب قیمت 40,000 و 146,000 دلار را برای بیت کوین پیش بینی کرده اند. 

آیا این شرایط موجود زیادی ایده آل به نظر می رسد؟

امروز شاید شرایط بیت کوین خیلی ایده آل به نظر برسد زیرا در یک فرصت منحصربه فرد قرار گرفته است. غالبا فناوری های جدید در ابتدای امر بیشتر در دسترس افراد متمکن و در ارتباط با آن فناوری خاص قرار می گیرند و سپس بعد از مدتی عموم مردم می توانند به آن دسترسی داشته باشند. در این مورد می توان به تلوزیون ها، خودروها و رایانه ها اشاره کرد که ابتدا مختص افراد ثروتمند بودند و سپس مردم عادی توانستند به آنها دسترسی پیدا کنند. این امر تقریبا در مورد بیشتر سرمایه گذاری ها نیز صادق است. این سرمایه داران معتبر هستند که ابتدا در شرکت ها اقدام به سرمایه گذاری می کنند، سپس سهام آنها در بازار بورس در دسترس عموم مردم قرار می گیرد. 
اما بیت کوین رویه ای معکوس در پیش گرفته است. تقریبا هرکسی که بتواند به اینترنت دسترسی داشته باشد، قادر به خرید بیت کوین هم خواهد بود. حتی شاید یک فرد عادی در مقایسه با شخص شناخته شده ای مانند جف بزوس راحتر بتواند اقدام به ذخیره دارایی های خود به صورت بیت کوین نماید. با وجود اینکه یک فرد معمولی قادر است به آسانی یک برنامه را دانلود کرده و بیت کوین خریداری کند، فردی مانند بزوس، نیاز دارد تا برای خرید بیت کوین با یک صرافی بزرگ به صورت مستقیم ارتباط گرفته و همچنین به یک برنامه پیچیده برای خرید صدها میلیون دلار بیت کوین نیاز پیدا خواهد کرد. با اینکه دسترسی عموم مردم از سرتاسر جهان به بیت کوین به دلیل عدم دسترسی آنها به اینترنت ممکن نیست. ولی در هر حال بیت کوین به عنوان گسترده ترین و قابل دسترس ترین فناوری در عصر جدید شناخته می شود.

شایان ذکر است که بیان این مطالب به این معنی نیست که بیت کوین یک موفقیت تضمین شده می باشد. همانگونه که اینترنت در ابتدای پیدایش خود اینگونه نبود. ولی غیرمتمرکز بودن ماهیت بیت کوین باعث شده تا از بین بردن آن بسیار دشوار باشد. بیت کوین فاقد هر گونه مدیریت فردی مشخصی است و این ویژگی یعنی نمی توان به آن حمله کرد یا از طریق رشوره در آن نفوذ کرد. بیت کوین همچنین فاقد ماهیت نهادی است و این یعنی امکان سوء استفاده و فروپاشی آن منتفی است. بیت کوین توسط چندین فرد برجسته مدیریت نمی شود و به فرض اینکه به مذاق یک رهبر جهانی خوش نیاید، نمی تواند آن را از بین ببرد. حیات بیت کوین ادامه خواهد داشت و مردم و شرکت هایی که از سراسر جهان در این پروژه جهانی مشارکت دارند و از آن استفاده می کنند، ضامن ادامه حیات آن خواهند بود.
با اینکه شاید نتوان با قطعیت از پذیرش جهانی بیت کوین سخن گفت، اما این موضوع که این ارز دیجیتال بسیار سریع تر از آنچه به نظر می رسید در حال درنوردیدن دنیای انسان هاست و توانسته به لحاظ قیمتی و تعداد کاربران از رشد قابل توجهی برخوردار باشد، غیر قابل انکار است. این مسیری است که اینترنت نیز در آغاز پیدایش خود ملزم به پیمودن آن بوده است. در مقطعی از تاریخ پیدایش اینترنت، میزان دسترسی ها به آن تنها در حدود 5 درصد بوده که قابل مقایسه با مقیاس گسترده امروزی نیست. امروزه تقریبا 60 درصد از مردم دنیا جزء کاربران فعال اینترنت محسوب می شوند. اکنون نیز میزان دسترسی مردم به بیت کوین کمتر از 5 درصد تخمین زده شده که اگر الگوی پذیرش اینترنت در مورد بیت کوین نیز صدق کند، به زودی شاهد فراگیری جهانی این طلای دیجیتال خواهیم بود.