لیکوئید شدن در بازار ارزهای دیجیتال به چه معناست؟

ارزهای دیجیتال می‌ توانند سرمایه‌ گذاری‌ های پرریسکی باشند، زیرا برخی از کوین‌ ها نوسانات شدید قیمت را تجربه می‌ کنند و دقیقاً همین نوسان است که می‌ تواند آن‌ ها را برای سرمایه‌ گذاران جذاب کند. معاملات ارزهای دیجیتال به سرمایه‌ گذاران این فرصت را می‌ دهد که سودهای قابل توجهی کسب کنند، به خصوص در مقایسه با حاشیه سود محدودتر دارایی سنتی مانند سهام یا فلزات گران‌ بها. به عنوان مثال، در طول شیوع COVID-19 در سال 2020، بیت کوین 160 درصد افزایش ارزش داشت، در حالی که شاخص S&P 500 تنها 14 درصد رشد کرد. یکی از اثرات منفی این نوسانات بالا می‌ تواند مفهومی تحت عنوان لیکوئید شدن باشد. لیکوئید شدن در امور مالی و اقتصادی فرآیند پایان دادن به یک معامله و توزیع دارایی‌ های آن بین مدعیان است. این رویداد معمولاً زمانی رخ می‌ دهد که یک شرکت ورشکسته است، به این معنی که نمی‌تواند تعهدات خود را در زمان مقرر پرداخت کند. در بازار ارزهای دیجیتال نیز همان طور که گفته شد، لیکویید شدن به سبب نوسان زیاد این بازار به نسبت دیگر بازارهای مالی، بیشتر رخ می‌دهد. در ادامه این مطلب از تتر ایران قصد داریم تا به توضیح کامل Liquidations در ارزهای دیجیتال و مسائل پیرامون آن بپردازیم.

Liquidations در ارزهای دیجیتال به چه معناست؟

لیکوئید زمانی اتفاق می‌افتد که معامله‌گر نتواند تخصیص یک موقعیت اهرمی را برآورده کند و همچنین وجوه کافی برای ادامه فعالیت معاملاتی را نداشته باشد. در چند ماه گذشته، لیکوئید‌ها در صدر چرخه اخبار دنیای ارزهای دیجیتال قرار گرفته‌اند. این مقاله توضیح می‌دهد که Liquidations در حوزه ارزهای دیجیتال چیست، چگونه اتفاق می‌افتد و برای اجتناب از آن چه کاری می‌توان انجام داد. به طور کلی، Liquidations یا لیکوئید شدن به تبدیل یک دارایی به پول نقد اشاره دارد. اما در حوزه ارزهای دیجیتال، معنای آن کمی متفاوت است. زمانی که قیمت یک دارایی کریپتو کاهش می‌یابد، یک صرافی کریپتو گاهی به اجبار موقعیت اهرمی معامله گر را می‌بندد. این امر زمانی اتفاق می‌افتد که یک معامله‌گر بودجه کافی برای باز نگه داشتن یک معامله اهرمی را ندارد. به عبارت دیگر، آن‌ها قادر به پاسخگویی به مارجین نیستند. در صورتی که بازار تا حد زیادی بر خلاف موقعیت اهرمی معامله‌گر حرکت کند، ممکن است کل دارایی خود را از دست بدهد و موقعیت او تسویه شود. به عبارت دیگر، کل میزان ورودی سرمایه اولیه معامله‌گر به صرافی داده خواهد شد. لیکوئید، بسته شدن اجباری تمام یا بخشی از موقعیت دارایی اولیه توسط یک معامله گر یا وام دهنده دارایی است و زمانی اتفاق می‌افتد که معامله‌گر نتواند تخصیص یک موقعیت اهرمی را برآورده کند و وجوه کافی برای ادامه فعالیت معامله را نداشته باشد. موقعیت اهرمی به استفاده از دارایی‌های موجود شما به عنوان وثیقه برای وام یا قرض گرفتن پول و سپس استفاده از اصل تعهد شده و پول قرض گرفته شده برای انجام امورات مالی برای کسب سود بیشتر اشاره دارد.

Liquidations چگونه اتفاق می‌افتد؟

میزان نوسانات ذاتی در بازار ارزهای دیجیتال به سبب محبوبیت مشتقات افزایش یافته است. وقتی در مورد مشتقات صحبت می‌کنیم، به معاملات مارجین، سوآپ دائمی و معاملات آتی اشاره می‌کنیم. این موارد، انواع مختلفی از قراردادهای مطابق با قیمت یک دارایی رمزنگاری هستند که به معامله‌گران این امکان را می‌دهند تا حدس بزنند که قیمت دارایی مورد نظر در آینده به چه شکل خواهد بود. نکته‌ مهمی که باید مد نظر قرار داد این است که این قراردادها تنها منحصر به بازار رمزارزها نیستند و معامله گران سنتی بازار سهام که دارای اختیار خرید یا فروش سهام کوتاه و بلند مدت هستند نیز از استراتژی‌های مشابه آن‌ها استفاده می‌کنند. اما به دلیل نوسانات رایج ارزهای دیجیتال، مشتقات به دلیل امکان Liquidations، یک شمشیر دولبه هستند. هر زمان که با یک موقعیت اهرمی معامله می‌کنید، در صورتی که بازار تا حد معینی علیه شما حرکت کند، در معرض خطر لیکوئید شدن هستید. در صورتی که میزان مشخصی از موقعیت خود را از دست بدهید، صرافی ارز دیجیتال به شکل خودکار آن را نقد می‌کند تا سرمایه بیشتری را از دست ندهد. صرافی‌ها امکان مجوز انجام این کار را دارند، چرا که وقتی با موقعیت‌های اهرمی معامله می‌کنید، در اصل از صرافی پول قرض می‌گیرید. به عبارت بهتر، لیکوئید شدن تحت عنوان آخرین راه‌حلی است که کمک می‌کند صرافی در معاملات اهرمی ضرر نکند.

معرفی انواع Liquidations

دو نوع اصلی لیکوئید شدن وجود دارد که عبارت است از لیکوئید جزئی و لیکوئید کامل. در زمینه ارزهای دیجیتال، هر دوی این مدل‌های لیکوئید، اجباری هستند.

لیکوئید جزئی

لیکوئید جزئی رایج‌ترین نوع Liquidations است که در مراحل اولیه پیش از استفاده از تمام دارایی اولیه اتفاق می‌افتد و هدف آن جلوگیری از ضرر برای معامله گر است. شرایط لیکوئید جزئی بستگی به توافق از پیش تعیین شده میان معامله گر و صرافی دارد.

لیکوئید کامل

لیکوئید کامل نیز زمانی رخ می‌دهد که همه مارجین اولیه به کار شود و صرافی به اجبار تمام موقعیت را ببندد تا از زیان بیشتر جلوگیری شود. معامله گر تمام دارایی سرمایه گذاری شده را از دست می‌دهد و همچنان ممکن است مجبور باشد تراز منفی را بپردازد.

لیکوئید اجباری

لیکوئید اجباری زمانی اتفاق می‌افتد که یک معامله‌گر نمی‌تواند دارایی کافی را برای یک موقعیت اهرمی برآورده کند. به عبارت ساده‌تر، معامله‌گر بودجه کافی جهت باز نگه داشتن موقعیت را ندارد. توجه به این نکته مهم است که لیکوئید اجباری معمولاً هزینه لیکوئید اضافی را به همراه دارد که برای تشویق معامله‌گران به بستن دستی موقعیت‌ها پیش از لیکوئید آن‌ها وضع شده است.

لیکوئید طولانی و کوتاه مدت

اصطلاحات "طولانی" و "کوتاه" به نوع معامله‌ای که سرمایه گذار انجام می‌دهد اشاره دارد. معاملات کوتاه مدت شرط‌هایی در برابر افزایش قیمت‌ها هستند، بنابراین نقدینگی‌های کوتاه به لیکوئید‌هایی اطلاق می‌شود که در این نوع معاملات اتفاق می‌افتد. معاملات طولانی، معاملاتی هستند که انتظار دارند سطح قیمت‌ها افزایش یابد و نقدینگی‌های طولانی معاملاتی هستند که در چنین معاملاتی رخ می‌دهند.

چرا لیکوئید ارزها اتفاق می‌افتد؟

در DeFi، وام سهام زمانی است که کاربران دارایی‌های خود را در ازای دارایی مورد نظر به پروتکل وام می‌دهند و سپس برای بار دوم برای کسب درآمد بیشتر سرمایه گذاری می‌کنند. به منظور حفظ ثبات طولانی مدت سیستم، پروتکل وام دهی مکانیزم لیکوئید شدن را برای کاهش ریسک برای پروتکل طراحی می‌کند. MakerDAO از انواع ارزها مانند ETH، USDC و TUSD به عنوان وثیقه پشتیبانی می‌کند تا ریسک دارایی‌های پروتکل را متنوع و عرضه و تقاضای DAI را تنظیم کند. برای مثال؛ وقتی قیمت ETH 1500 دلار است، وام گیرنده 100 ETH را در پروتکل MakerDAO به ارزش 150000 وارد کرده و می‌تواند تا 99999 دلار DAI با نرخ سهام 150 درصدی که پلتفرم تعیین می‌کند وام دهد. در این مرحله، قیمت انحلال 1500 دلار است. اگر قیمت اتریوم به کمتر از 1500 دلار برسد، اتریوم به نرخ سهام خواهد رسید و در برابر لیکوئید شدن توسط پلتفرم آسیب پذیر خواهد بود. اگر لیکوئید شود، معادل خرید وام 100 اتریوم به قیمت 99999 دلار است. با این حال، اگر وام گیرنده نمی‌خواهد به سرعت لیکوئید شود، راه‌های مختلفی برای کاهش ریسک آن وجود دارد.
برای توضیح بیشتر این مفهوم می‌توان مثالی از لیکوئید شدن بیت کوین را توضیح داد. این امکان وجود دارد که یک معامله‌گر جهت پوشش یک موقعیت کوتاه و یا جهت انجام دیگر تعهدات مالی به نقدینگی بیت کوین خود نیاز داشته باشد. زمانی که این اتفاق می‌افتد، معمولاً معامله‌گر بیت کوین خود را صرف نظر از این موضوع که قیمت آن بیشتر یا کم‌تر از قیمت خرید اصلی است، با قیمت حال حاضر بازار می‌فروشد. این امر ممکن است منجر به لیکوئید شدن شود و اغلب نیز به وسیله صرافی ارز دیجیتالی که بیت کوین در آن به فروش می‌رسد تعیین می‌شود. در روزهای اول ماه ژانویه و هنگامی که ارزش بیت کوین به زیر ۴۳ هزار سقوط کرد، بیش از ۸۱۲ میلیون دلار از معاملات آتی ارزهای دیجیتال منحل شد که زیان زیادی را برای معامله گران ارزهای دیجیتال به همراه داشت. این اتفاق به سبب از دست دادن جزئی و یا کلی حاشیه اولیه سود برای معامله گران رخ داد. مورد توجه قرار دادن این موضوع مهم است که مطابق با شرایط حال حاضر بازار ارزهای دیجیتال، قیمت لیکوئید این توانایی را دارد که در هر زمانی دچار تغییر شود. به این ترتیب در صورتی که به فکر فروش بیت کوین خود هستید، بهتر است پیش از تصمیم گیری، قیمت اخیر لیکویید شدن را مورد بررسی قرار دهید.

چگونه از لیکويید شدن جلوگیری کنیم؟

به طور کلی، لیکوئید شدن در بازار ارزهای دیجیتال به معنا و مفهوم ضرر کردن در قرارداد‌های آتی با صرافی است. در این شرایط صرافی ارز دیجیتال برای جبران کردن خسارت، اصل دارایی معامله‌گر را نقد کرده و آن را به حساب خود منتقل می‌کند. انجام معاملات آتی یکی از شیوه‌هایی است که معامله‌گران حرفه‌ای و با تجربه جهت کسب سود بیشتر انتخاب می‌کنند. این کار شیوه‌ای است که اگر چه با ریسک بسیار بالایی همراه است، اما امکان به دست آوردن سود فراوان را نیز فراهم می‌کند. به طور کلی، به کارگیری اهرم قراردادهای آتی، شیوه مناسبی نیست که به معامله‌گران مبتدی و یا حتی حرفه‌ای پیشنهاد شود. چرا که کوچکترین اشتباهی که در این کار رخ دهد، می‌تواند منجر به از دست رفتن رمزارزها شده و همه سرمایه معامله‌گر نیز در صرافی به خطر بیافتد. علاوه بر این، هیچ گونه راهی جهت جبران کردن این خسارت و یا مذاکره با صرافی برای لغو کردن قرارداد وجود ندارد.