ارزدیجیتال چه عملکردی در امور خیریه داشته است؟

فناوری ارزهای دیجیتال و بلاکچین دارای ویژگی‌های جذابی هستند که می‌توانند تأثیر زیادی در حوزه‌های مختلف، من جمله خیریه‌ها و اهدای کمک‌های مربوط به خیریه داشته باشند. ارزهای دیجیتال مختلفی مانند بیت‌کوین، می‌توانند فرصت‌ها و چالش‌های بزرگی مانند پتانسیل کمک‌ها، امکان آسان‌تر کردن کمک‌های مالی به مکانی که نیاز است و... را برای سازمان‌های خیریه ایجاد کنند. در این مقاله از تتر ایران، به بررسی عملکرد ارزهای دیجیتال در امور خیریه و تاثیر آن‌ها در این حوزه پرداخته می‌شود.

فناوری بلاکچین و ارزهای دیجیتال در امور خیریه

بلاکچین دفتر کل غیرمتمرکز و مشترک در بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال است، اما کاربردهای بسیار گسترده‌تری نیز دارد. فناوری بلاکچین نقش مهمی در افزایش شفافیت و اعتماد به موسسات خیریه ایفا می‌کند. از فناوری بلاکچین برای تغییر روش ایجاد و تنظیم سازمان‌های خیریه می‌توان استفاده کرد. سوالی که ممکن است مطرح شود این است که آیا یک موسسه خیریه می‌تواند کمک‌های مالی ارزهای دیجیتال را بپذیرد یا خیر. پاسخ این سوال بله است. سازمان‌های غیرانتفاعی می‌توانند تقریباً از هر کس و هر چیزی را تا زمانی که آن «هر چیزی» قانونی باشد، به عنوان کمک مالی بپذیرند. بیت کوین و سایر ارزهای رمزنگاری شده را می‌توان مانند سایر دارایی‌های ارزشمند مانند سهام و منافع تجاری به امور خیریه اهدا کرد. حتی می‌توانید پیش از اینکه بیت کوین بفروشید و درآمدهای پس از کسر مالیات را اهدا کنید، بیت کوین خود را مستقیماً به خیریه‌های مختلف اهدا کنید. این استراتژی شامل مزیتی قابل توجه هم برای شما و هم برای موسسه خیریه است. اهدای ارز رمزنگاری شده شما از نظر مالیاتی هوشمندانه است زیرا به جای پرداخت مالیات در ازای سرمایه، خیریه مورد نظر ارزش مشارکت شما را به صورت کامل دریافت خواهد کرد. اولین بار در تاریخ دسامبر سال 2017، سرمایه گذاری با هویت ناشناس به نام Pine، صندوقی به نام Pineapple را به عنوان یک نسخه آزمایشی جهت پیشبرد هدف‌های خیر‌خواهانه و بشر دوستانه از طریق ارزهای دیجیتال مختلف راه‌اندازی کرد. او به این وسیله توانست مبلغی معادل 55 میلیون دلار بیت کوین را به 60 نهاد خیریه متعدد، با تمرکز بر اهدافی با محوریت محیط زیست، سلامت روان جامعه، برقراری عدالت اجتماعی و بی خانمانی اهدا کند. پس از اجرای این ایده بود که ارزهای دیجیتال به امور خیریه راه پیدا کرده و انجام امور مربوط به خیریه‌ها از طریق ارزهای دیجیتال مختلف به شیوه‌ای محبوب میان نهادها و سازمان‌های مختلف تبدیل شد. امروزه حتی برخی از بزرگ‌ترین و شناخته‌ شده‌ترین نهاد‌های خیریه جهان مانند صلیب سرخ نیز ارزهای دیجیتال را به عنوان کمک‌های مردمی و خیر‌خواهانه می‌پذیرند. نهادهای دیگری مانند گروه GiveCrypto.org نیز از سال 2018، در جهت کاهش فقر و کمک به نیازمندان با استفاده از ارزهای دیجیتال تلاش می‌کنند. علاوه بر این، در سال 2019 نیز سازمان جهانی یونیسف اعلام کرد که به عنوان اولین سازمان ملل متحد، تراکنش‌های ارزهای دیجیتال را از طریق یک صندوق ارز دیجیتال مشخص شده انجام می‌دهد. این صندوق از تاریخ 6 آوریل 2021، معادل 2267 واحد اتریوم و 8 بیت کوین دریافت کرده است.

مزایای استفاده از ارزهای دیجیتال در خیریه‌ها

به کار گیری ارزهای دیجیتال و بلاکچین در امور خیریه می‌تواند مزایایی را شامل شود. نکته بسیار مهمی که در اهدای ارزهای دیجیتال به خیریه‌ها وجود دارد این است که امکان اهدای ارزدیجیتال به صورت کاملا سریع، با کم‌ترین هزینه و حتی ناشناس از کشور‌های مختلف جهان امکان پذیر است. این قابلیت، کمک‌های مردمی را کارآمدتر، عادلانه‌تر و از همه‌ مهم‌تر آسان‌تر می‌کند. همان طور که گفته شد، فناوری بلاکچین، بستری است که می‌تواند با مدیریت و توزیع وجوه به شیوه ای ایمن و مطمئن، تا حد زیادی در خیریه‌ها و امور خیریه موثر باشد. برخی از دیگر کاربردها و مزایای فناوری بلاکچین در امور خیریه شامل موارد زیر است:
ایجاد اعتماد و بهبود آن؛ با توجه به اینکه امروزه ارزهای دیجیتال رواج پیدا کرده و با استقبال جهانی مواجه شده است، این امکان و فرصت برای خیریه‌ها به وجود آمده که با نهادهای اهداکننده جدیدی تعامل داشته باشند. علاوه بر این که از فناوری بلاکچین برای ردیابی کمک‌ها و اهدایی‌های مالی برای بررسی شفافیت و تقویت و بهبود اعتماد اهدا کنندگان استفاده می‌شود، می‌توان در جمع آوری کمک‌هایی که به صورت ارزهای دیجیتالی هستند را نیز در مقیاس گسترده‌تری تغییر داده و این امکان را برای خیریه‌ها فراهم کرد تا بتوانند کمک‌های پرداختی را بدون نیاز به پرداخت هزینه‌های مربوط به تبدیل نرخ ارز از نقاط مختلف جهان بپذیرند. چرا که برخی از خیریه‌ها در نقاط دورافتاده و ناشناخته جهان با امکانات محدودی فعالیت می‌کنند و امکان تجارت با ارزهای غیر جغرافیایی می‌تواند برای آن‌ها کمک بزرگی باشد. با توجه به گسترش این شیوه و ارائه مزایای فراوان، خیریه‌های بزرگ متعددی اقدام به ثبت نام در کمپین‌های جمع آوری کمک‌های خیریه آنلاین کرده اند. برای مثال، خیریه‌های جهانی معتبری مانند یونیسف و ارتش رستگاری (Salvation Army) برای پذیرش ارزهای دیجیتال مختلف مانند بیت کوین، اتریوم و... در cryptogivingtuesday ثبت نام کرده‌اند. همچنین برخی از خیریه‌های بریتانیا نیز علی‌رغم عدم برخورداری از ثبات کافی، برخی از ارز های دیجیتال مانند بیت کوین را به عنوان کمک می‌پذیرند. برای نمونه می‌توان به انجمن حمایت از بیماران مبتلا به سرطان سینه، موسسه رویال نجات ملی و English Heritage اشاره کرد که در پلتفرم Giftcoin ثبت نام کرده و از فناوری بلاکچین برای تعامل با اهداکنندگان استفاده می‌کنند.
امکان ردیابی کمک‌های اهدایی؛ مزیت دیگر حضور ارزهای دیجیتال در خیریه‌ها امکان ردیابی تراکنش‌‌هایی که به تایید بلاکچین رسیده‌اند است. این ویژگی موجب ایجاد شفافیت در استفاده از وجوه شده و این امکان را برای اهدا ‌کنندگان فراهم کرده است تا کمک‌های خود را ردیابی کنند.

معایب استفاده از ارزهای دیجیتال در خیریه‌ها

علاوه بر مزایای بیان شده، ارز‌های دیجیتال می‌توانند مشکلاتی را نیز در امور خیریه به وجود آوردند چرا که به اندازه ارزهای اصلی فیات معتبر نیستند. یکی از مشکلات استفاده از فناوری بلاکچین در امور خیریه، عدم درک کامل جامعه از این فناوری است. برای نمونه، از نخستین نهاد‌هایی که ارزهای دیجیتال را پذیرفت، RNLI در سال 2014 بود. لوک ویلیامز که مسئولیت رسانه‌های اجتماعی RNLI را در آن زمان بر عهده داشت، در طی مصاحبه‌ای عنوان کرد که ما احساس می‌کنیم فناوری بلاکچین و ارزهای دیجیتال یک حوزه و مفهوم جدید و نوین هستند که فعلا دانش کافی درباره آن‌ها وجود ندارد و باید اطلاعات بیشتری در مورد چیستی و چگونگی عملکرد آن‌ها کسب کنیم تا بتوانیم کمک‌های مالی اهدا شده را به صورت ایمن و مطمئن پذیرفته و مدیریت کنیم.
نکته مهم دیگری که می‌تواند مشکل ساز باشد و خیریه‌ها باید به آن توجه ویژه‌ای داشته باشند، موضوع نوسان قیمت در ارزهای دیجیتال است. همان‌طور که می‌دانید در بازه‌های زمانی مختلف ارزهای دیجیتال با نوسانات زیادی مواجه می‌شوند. در این بازه‌های زمانی، سازمان‌های خیریه دچار مشکلاتی در برنامه ریزی‌های مالی خود می‌شوند که باید آن‌ها را کنترل کنند. گاهی اوقات نوسانات ارزهای دیجیتال می‌تواند مزایایی برای اهداکنندگان و خیریه‌ها داشته باشد.

پروژه‌های خیریه بر مبنای ارزهای دیجیتال

خیریه One Foundation

اولین خیریه‌ای که مبتنی بر فناوری بلاکچین فعالیت کرده و ارزهای دیجیتال را پذیرفته است، بنیاد وان یا One Foundation است. بنیاد One Foundation در تاریخ 26 دسامبر 2016، با هدف یاری‌رسانی به کودکان مبتلا به اختلال اوتیسم، تحت عنوان illuminating the stars یا روشن کردن ستاره‌ها در پلتفرم Alipay ایجاد شد. این خیریه را می‌توان اولین خیریه‌ای دانست که فعالیت خود را بر مبنای بلاکچین راه‌اندازی کرد.

خیریه Jingdong

خیریه Jingdong که یک بنیاد متعلق به کشور چین است، در تاریخ سپتامبر 2017، دو بخش تجارت Jingdong Y که در نوامبر 2016 راه اندازی شده و هدف آن ایجاد زنجیره تامین هوشمند با داده‌هایی بزرگ است، و همچنین Meili China را برای استفاده فناوری بلاکچین جهت ردیابی کمک‌های مالی به کار گرفت. این خیریه به وسیله فناوری بلاکچین، این امکان را برای مردم فراهم کرد که بتوانند کمک‌هایی که به کودکان اهدا می‌کنند را ردیابی کنند.

خیریه Tencent

در تاریخ اکتبر 2017، یک موسسه تحقیقاتی مبتنی بر فناوری بلاکچین تحت عنوان Tencent Trust (Tencent TrustSQL)، یک پلتفرم زنجیره جستجوی منافع عمومی را با هدف کمک به کودکان گم شده تاسیس کرد. این پلتفرم این امکان را به والدین کودکان گمشده می‌دهد که آن‌ها را در طی 72 ساعت طلایی پیدا کنند. والدین کودکان گم شده می‌توانند برای همگام سازی اطلاعات در فرآیند جستجو، از فناوری بلاکچین استفاده کنند.