این سوال شاید برای بسیاری از افراد که آشنا به دنیای ارزهای دیجیتال بویژه بیت کوین هستند، پیش آمده باشد که از مقدار 21 میلیون بیت کوین، چه مقداری استخراج شده اند و آیا داریم به انتهای استخراج بیت کوین نزدیک می شویم؟ محدودیت استخراج بیت کوین به 21 میلیون واحد یکی از نکات جالب توجه در این ارز دیجیتال است که برخلاف ارزهای فیات رایج باعث عرضه محدود آن می شود. همین ویژگی ماهیتی تورمی به بیت کوین داده است. بیت کوین در دنیایی که بانکهای مرکزی دائما در حال چاپ پول هستند، از طرفداران بیشتری برخوردار است.
بیت کوین را با کمک از علم ریاضیات طراحی کرده اند و این باعث شده این پلتفرم قدرتمند بتواند به عنوان یک سیستم غیرقابل نفوذ و غیرمتمرکز در مقابل نقص های سیستم بانکداری سنتی قدعلم کند؛ سیستم بانکداری که به عنوان یک عامل اصلی در بروز بحران مالی سال 2008 نقش آفرینی کرد. با گذشت حدود یک دهه از این اتفاق، امروزه دوباره سیستم اقتصاد جهانی دچار آشفتگی شده و بانک های مرکزی سیاست چاپ بی رویه پول را برای جلوگیری از فروپاشی نظام مالی خود در پیش گرفته اند. 
تا به امروز عرضه 90 درصد از موجودی نهایی بیت کوین انجام شده که بخشی از این بیت کوین ها در حال گردش میان معامله گران هستند و بخشی نیز در کل از دست رفته اند. مقدار اندکی بیت کوین باقی مانده است. در نمودار زیر، عرضه بیت کوین بر اساس زمان با رنگ آبی مشخص شده است.

بیت کوین های باقی مانده برای استخراج


برای درک بهتر نحوه طراحی بیت کوین و اینکه چرا با محدودیت در استخراج مواجه هست، در ادامه این مقاله از وب سایت تتر ایران مروری بر تاریخچه بیت کوین خواهیم داشت.

نگاهی کوتاه به تاریخچه بیت کوین

تلاش ها برای خلق ارز دیجیتال پیش از پیدایش بیت کوین به سالها پیش از آن بر می گردد که حاصل این تلاش ها در بهترین حالت به خلق ارز دیجیتالی به نام B-money در سال 1998 انجامید. اما در سال 2008 بود که شخص یا گروهی ناشناس با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو، پروژه ای تحت عنوان وایت پیپر بیت کوین را کلید زدند. ادامه تلاشهای این تیم مرموز در اکتبر 2008 انتشار مقاله ای تحت عنوان "سیستم الکترونیکی همتا به همتا" را به دنبال داشت.
این مقاله شامل 9 صفحه می شود که در آن به نحوه طراحی این ارز دیجیتال پرداخته شده است. در این مقاله همچنین به شرح و توضیح اهمیت وجود یک ارز دیجیتال غیرمتمرکز و ناشناس که سایر ارزها از دستیابی به این ویژگی ها عاجز بودند، اشاره شده است: "نیاز به یک سیستم پرداخت الکترونیکی داریم که مبتنی بر علم رمزنگاری باشد نه بر پایه اعتماد. و در آن هر دو نفر بتوانند بدون وساطت شخص سوم اقدام به انجام تراکنش مستقیم نمایند."
ساتوشی با سیستم حاکم بر بانکداری نوین مخالف بود. بویژه سیستم بانکی مبتنی بر ذخیره کسری، که در آن بانکها از سپرده های مشتریان به عنوان وام استفاده کرده و یا با استفاده از پول مشتریان اقدام به سرمایه گذاری می کنند و تنها مقداری از سپرده ها را در خزانه خود نگه می دارند.
در ابتدای پیدایش بیت کوین، تراکنش های این شبکه بیشتر با هدف کنجکاوانه و یا تست نرم افزار آن انجام می شد. نخستین باری که از بیت کوین در تراکنش واقعی استفاده شد، شخصی به نام لازلو هانیسز، اقدام به سفارش یک پیتزا در یکی از فروم های مرتبط با بیت کوین کرده و در ازای آن 10,000 BTC پرداخت نمود. لازنو با خرید یک پیتزای 25 دلاری با استفاده از ارز دیجیتال بیت کوین، باعث رقم خوردن اولین تراکنش بیت کوین در دنیای واقعی شد. 

طراحی شبکه بیت کوین


در سال اولی که بیت کوین بوجود آمده بود، هیچ صرافی که بواسطه آن بتوان با پول فیات BTC خرید، وجود نداشت. فقط استفاده از روش استخراج بود که شما را به بیت کوین می رساند. در این میان Jed McCaleb ضرورت وجود صرافی را درک کرده و با تغییر وب سایت دامین mtgox.com خود به نام Mt,Gox اولین صرافی ارز دیجیتال دنیا را پایه گذاری کرد.
در سال 2014 در حدود 70 درصد از تراکنش های بیت کوین در این وب سایت انجام می شد که به مرور زیر ساخت های این سایت با فشار زیاد حجم معاملات مواجه شده و چون یک سال قبل یعنی در سال 2013 به دلیل یک سری چالش های قانون گذاری از سیستم بانکداری آمریکا خارج شده بود، نهایتا در سال 2014 با از دست دادن 744,000 BTC، کارش به تعطیلی کشیده شد.
در ادامه هر چه بیشتر بیت کوین شناخته شده تر می شد و کاربران مشتاق به استفاده از آن فزونی می یافت، به همان میزان بر تعداد صرافی هایی که از این ارز دیجیتال پشتیبانی می کردند نیز افزوده می شد. 
در حال حاضر و در زمان نگارش این مطلب تعداد بیت کوین های در حال گردش 18.6 میلیون بیت کوین گزارش شده که 88.57 درصد از کل 21 میلیون واحد بیت کوین را شامل می شود. بنابراین در حدود 2.4 میلیون بیت کوین یعنی 11.5 درصد باقی است که هنوز استخراج نشده اند. طبق مدل ریاضی که در طراحی بیت کوین مورد استفاده قرار گرفته استخراج این مقدار باقی مانده از بیت کوین در حدود 119 سال به طول خواهد انجامید. 
زمان تولید هر بلاک یک دقیقه می باشد و هم اکنون برای هر بلاک نیز 6.25 BTC پاداش در نظر می شود. پاداش استخراج بیت کوین هر چهار سال یکبار به نصف کاهش می یابد که از این فرایند تحت عنوان هاوینگ یاد می شود. با این حساب پاداش در نظر گرفته شده برای ماینینگ بیت کوین در سال 2024، معادل 3.125 BTC خواهد بود. هم اکنون تعداد استخراج بیت کوین در هر روز 900 BTC می باشد.

چند بیت کوین دیگر برای استخراج باقی مانده


از وجود ویژگی هاوینگ در مدل های پیش بینی قیمت بیت کوین از جمله مدل انباشت به جریان (stock to flow) در جهت افزایش قیمت آن استفاده می شود. در مدل مذکور، تعداد ارز در گردش که با نام انباشت شناخته می شود را در تعداد ارزهای جدید صادر شده تقسیم می کنند. بنابراین این نسبت در طول زمان افزایش یافته و همین روال صعودی قیمت بیت کوین را از زمان پیدایش آن رقم زده است.
قطعا ویژگی کمیاب بودن باعث تقاضای بیشتر برای اولین کریپتوکارنسی دنیا خواهد بود. این امر را به وضوح می توان در رویکرد سازمان ها در سال 2020 مشاهده کرد. در این سال بسیاری از سرمایه گذاران نهادی به نحو بی سابقه ای به خرید بیت کوین روی آوردند و از آن به عنوان یک ذخیره ارزش در قبال سیاست های مالی دولتها یاد می کنند. این سازمانها با فرض بر اینکه سرمایه گذاری در بیت کوین در بلند مدت به عنوان یک سرمایه گذاری ارزشمند شناخته خواهد شد، بیت کوین های خریداری شده خود را نگه می دارند.

بیت کوین های گم شده 

طبق گفته های کارشناسان فعال در حوزه رمز ارزها در سال 2018، در حدود 4 میلیون بیت کوین تا به امروز مفقود شده است؛ این در حالی است که در حدود 2 میلیون نیز به سرقت رفته است.
با این حساب میزان ارز در گردش کنونی بازار بیت کوین، به حدود 14.5 میلیون کوین با قابلیت خرید و فروش کاهش می یابد. مطابق برآورد مجله خبری وال استریت، در حدود 20 درصد از کوین های موجود به آدرس های اشتباهی انتقال یافته اند و به چرخه برگشتن مجدد آنها امری بعید به نظر می رسد. احتمال اینکه در آینده نیز برخی از کوین های باقی مانده به همین سرنوشت دچار شوند، دور از ذهن نیست.
در این مورد آمار و برآوردهای دیگری نیز موجود است که اقدام به تخمین میزان کوین های مفقود شده کرده اند. از آن جمله به پیش بینی تیموتی پیترسون به عنوان یکی از فعالین صنعت بیت کوین اشاره می کنیم که مدعی شده روزانه در حدود 1500 BTC گم می شود و نهایتا تعداد بیت کوین های در گردش به 14 میلیون خواهد رسید.

بیت کوین های گم شده

عدد مشهور 1337

عدد 1337 در دنیای اینترنت، کلمه "LEET" به معنی Elite یعنی نخبه را نمایش می دهد. این عدد در میان طرفداران بیت کوین به این فرضیه اشاره دارد که در صورتی که شما تنها 0.1337 BTC در اختیار داشته باشید، با رسیدن ارزش بیت کوین به بیش از یک میلیون دلار طبق پیش بینی ها، شما به عنوان یکی از سرمایه داران نخبه دنیا شناخته خواهید شد. 
در رشد اخیری که بیت کوین تا 42,000 دلار تجربه کرد، این میزان به 5.600 دلار رسید. اما در صورتی که پیش بینی ها به واقعیت بپیوندد و قیمت بیت کوین در دهه پیش رو هفت رقمی شود، این مقدار به عدد بسیار قابل توجهی خواهد رسید. هم اکنون همه افراد جامعه قادر به خرید یک واحد بیت کوین که لازمه داشتن هزاران دلار سرمایه اضافی است، نیستند.

اصطلاح نهنگ در دنیای بیت کوین به چه کسانی اطلاق می شود؟

در میان هولدرهای بیت کوین، تنها تعداد معدودی از آدرس ها دارندگان حجم عظیم این دارایی محسوب می شوند. وجود این آدرس ها بواسطه ورود غول های سرمایه گذار نهادی همچون Grayscale و MicroStrategy باعث دشوار شدن رقابت در این حوزه شده است. همچنین بنا به گفته ها، ساتوشی ناکاموتو خالق ناشناس بیت کوین اقدام به استخراج حدود یک میلیون بیت کوین کرده است که در دهه گذشته هیچ کدام از این کوینها را خرج نکرده است.
طبق آماری که توسط Bitecoin Rich List منتشر شده، در حدود 14 درصد از کوین های در گردش تنها در اختیار 101 آدرس قرار دارند که این مقدار برابر با 90 میلیارد دلار می شود. در این میان تعداد زیادی از این آدرس ها به صرافی ها تعلق دارند. 30 درصد از کل بیت کوین های در گردش نیز در اختیار آدرس هایی با 1000 الی 10000 کوین است.
در آمار دیگری حدود 50 درصد از آدرس ها کمتر از 0.001 BTC در اختیار دارند. با توجه به این تفاسیر در حدود 85 درصد از کل کوین های موجود به آدرس هایی با حداقل 10 بیت کوین تعلق دارند.
در صورت دوام این روند و در شرایطی که نهنگ ها اقدام به فروش بیت کوین های خود نکنند، تعداد بیت کوین های موجود برای خرید سایر افراد به شدت کاهش خواهد یافت.

چرخه خرید و فروش بیت کوین

عرضه و تقاضا

برای 119 سال آینده تنها تعداد 2.4 میلیون بیت کوین برای استخراج وجود دارد. با توجه به اینکه در حال حاضر 90 درصد از کل بیت کوین های موجود در گردش هستند یا مفقود شده اند، روند توزیع کوین های جدید در این مدت به آرامی صورت خواهد گرفت.
آنگونه که از چرخه کنونی بازار بیت کوین برمی آید، سرمایه گذاران نهادی در حجمی بی سابقه به خرید بیت کوین روی آورده اند که تغییر در این شرایط با توجه به وضعیت اقتصادی جهان در حال حاضر بسیار بعید به نظر می رسد. با مرور در عمر 12 ساله بیت کوین متوجه خواهیم شد که این ارز دیجیتال در طول این سالها، همواره موفق به ثبت رکوردهای قیمتی جدیدی شده است. در بازار خرید و فروش بیت کوین تا به امروز چهار چرخه بازار صعودی و نزولی بزرگ و قابل توجه رخ داده است، ولی با این وجود، روند کلی قیمت آن از زمان پیدایش تا به امروز شاهد روندی صعودی و رو به بالا بوده است.