مفهوم پولکادات و هر آنچه که باید در مورد دنیای اینترنت بلاک چین بدانیم

فضایی برای ایجاد برنامه های کامپیوتری بر پایه تمرکز زدایی است که در آن هیچ نوع خطر توقف یا دستکاری وجود ندارد و برای انجام تراکنش های بسیار سریع همراه با کاهش هزینه و به عنوان یک شبکه رقیب برای اتریوم با هزاران بلاک چین و ارزهای دیجیتالی که در بازار در رتبه های بالا جای گرفته اند طراحی شده است. و بسیاری از سرمایه گذران بی صبرانه منتظرند تا جهشی نجومی را تجربه کند؛ همه عناوین ذکر شده منتسب به پولکادات (Polkadot)  می باشند.
در این مقاله از تتر ایران با مفهوم پولکادات و هر آنچه که نیاز است در مورد دنیای اینترنت بلاک چین بدانیم آشنا خواهیم شد.

پولکادات نسخه ای به روز شده از پروتکل های بلاک چین است. در پروژه پولکادات برای غلبه بر مشکلات مقیاس پذیری (سرعت پایین و بالا بودن هزینه تراکنش) و ایجاد بستری مناسب برای تعامل پذیری در فضای ارزهای دیجیتال سعی بر این است که یک شبکه واحد متشکل از بلاک چین های هدف گذاری شده و یکپارچه ایجاد شود. به عبارتی دیگر، اگر که بلاک چین های مختلف را به عنوان راهکاری برای حل مشکلات دنیای واقعی در نظر بگیریم، می توانیم پروژه پولکادات را راه حلی بدانیم برای حل مشکلات موجود در خود بلاک چین ها.

فناوری بلاک چین
با اینکه براساس گفته های تیم توسعه دهنده، پولکادات قصد ندارد خود را به عنوان "چاقوی سوئیسی بودن" یا "یک بلاک چین برای همه امور "  معرفی کند، اما قادر است برای ارتباط گیری راحت تر کاربران با یکدیگر، شبکه ای از بلاک چین های هماهنگ و همسو را در اختیار آنها قرار دهد.
برای اینکه بهتر بتوانید ارزش بالقوه نهفته در این پلتفرم را درک کنید، آینده ای نه چندان دور را تصور می کنیم که در آن در اثر یک طوفان سهمگین آسیبی شدید به خودروی شما وارد شده است. در این بین یک اوراکل که نقش انتقال پیام به بلاک چین را بر عهده دارد، و مخصوص آب و هوا طراحی شده، با تایید طوفان آن را در بلاک چین خود به ثبت می رساند، سپس میزان آسیب وارده به خودروی شما توسط یک پلتفرم دیگر و با کمک گرفتن از سنسورها و دستگاههای مختلف، محاسبه شده و در بلاک چین آن به ثبت می رسد. حال این دو بلاک چین، تراکنشی را به بلاک چین شرکت بیمه شما ارسال و اقدام به گزارش شرایط می کنند، بلاک چین بیمه نیز معادل خسارت وارد آمده به شما را با استفاده از سیستم قرارداد هوشمند به حساب شما منتقل می کند. کلیه این پروسه های مذکور به صورتی کاملا هوشمند و بدون دخالت هیچ واسطه و بازرسی انجام می گیرد. حال برای محقق شدن ارتباط میان بلاک چین ها ما نیاز به شبکه پولکادات داریم. 

 "دات (DOT)" نامی است که برای ارز دیجیتال پولکادات در نظر گرفته شده است. پرداخت هزینه های شبکه و اتخاذ تصمیم های پیش روی شبکه از جمله مهم ترین کاربردهای این ارز دیجیتال هستند. در اصل افراد می توانند با در اختیار داشتن دات، یک حق رای برای آینده خود در این شبکه محفوظ نگه دارند. سرمایه گذاری روی ارز دیجیتال دات نیز همانند سایر ارزهای دیجیتال همچون بیت کوین و اتر، در واقع نوعی سرمایه گذاری روی آینده شبکه است و ارزش آن نیز بسته به میزان عرضه و تقاضا و امیدی که نسبت به آینده شبکه وجود دارد دچار نوسان خواهد شد. در حال حاضر این ارز دیجیتال به لحاظ ارزش در بازار معاملات در میان ده ارز دیجیتال برتر جای گرفته است و با توجه به افزایش قیمت بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال، این ارز رمز پایه نیز دچار روند صعودی شده است.
با وجود اینکه دات ارز دیجیتال رسمی شبکه پولکادات محسوب می شود، ولی افراد در صورت تمایل می توانند یک بلاک چین و ارز دیجیتال کاملا مجزا برای خودشان در بستر این شبکه ایجاد نمایند و از مدل امنیت اشتراکی این شبکه بهره مند شوند.
طبق ادعای تیم توسعه دهنده پولکادات، این پروژه درصدد است تا برترین ویژگی های موجود در بلاک چین های چندمنظوره را گردآوری کرده و بدین طریق زمینه ظهور برنامه های غیرمتمرکز با کاربردهای واقعی را هموار کند و گامی در جهت تسهیل دسترسی به خدمات غیرمتمرکز برای کلیه کاربران بردارد.
عرضه ارز دیجیتال پولکادات برخلاف بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال، بر مبنای استخراج یا اصطلاحا ماینینگ نبوده و توزیع واحدهای آن با روشی منحصر به فرد که تا حد زیادی شبیه به اثبات سهام است صورت می گیرد.

پولکادات راهکاری برای حل مشکلات بلاک چین

چنانچه بلاک چین بیت کوین و انشعابات آن همانند بیت کوین کش، لایت کوین و بیت کوین اس وی را نسل اول بلاک چین و نسل دوم آن را بلاک چین های ارائه کننده قرار داد هوشمند مانند اتریوم بدانیم، بایستی پولکادات را به همراه پروژه هایی نظیر کارمز (Cosmos) و کاردانو، به عنوان پیشتازان نسل سوم بلاک چین به حساب آوریم.
هدف از ایجاد بلاک چین های نسل اول، ذخیره و انتقال امن ارزش به شکلی غیرمتمرکز و همتا به همتا بود. بلاک چین های نسل دوم نیز با هدف برطرف کردن چالش های موجود در دنیای واقعی از قبیل امور مالی غیرمتمرکز، اینترنت اشیا، اقدامات مربوط به رهگیری کالا، مدیریت اسناد و مدارک، مدیریت سامانه های حمل و نقل، مدیریت هویت های دیجیتال، ثبت مالکیت های مادی و معنوی، ذخیره سازی غیرمتمرکز و تحلیل و پردازش ابری غیرمتمرکز بوجود آمدند. با این همه به دلیل محدودیت هایی که در طراحی این سیستم ها وجود داشت، نتوانستند با اقبال عمومی کاربران روبرو شوند. بنابراین پولکادات با هدف برطرف کردن این محدودیت ها و چالش های کنونی در بلاک چین بوجود آمد.
در حقیقت هیچ بلاک چینی قادر به تحقق بخشیدن به همه اهداف و کاربردها به روشی صحیح و ایمن نیست. به عنوان مثال، با تصور آینده اتریوم 2.0 فرض می کنیم که این پلتفرم در آینده بتواند میزبان میلیاردها قرارداد هوشمند باشد که طراحی آنها برای اپلیکیشنی با کاربردی مجزا انجام شده است. بدیهی است که حتی در صورت افزایش سرعت تراکنش ها مطابق آنچه که در چشم انداز اتریوم آمده، این پلتفرم قادر به پاسخگویی در مقابل حجم وسیع اطلاعات و تراکنش های دنیای غیرمتمرکز نخواهد بود. حال با این پیش فرض شاید بتوانیم به درک بهتری از هدف ایجاد شبکه پولکادات برسیم. پروژه ای که در صدد است با گردآوری همه بلاک چین ها زیر یک اعلم واحد، بتواند بهترین پلتفرم را به منظور استفاده در پروژه های غیرمتمرکز ایجاد نماید.

اتریوم 2.0 راه اندازی شد
می توان هدف نهایی از ایجاد پولکادات را تبدیل شدن آن به اینترنت بلاک چین ها دانست؛ بلاک چین هایی که تمایل دارند به صورت یکپارچه با هم در ارتباط باشند. 
با پولکادات می توان هر نوع داده ای را میان هر نوع بلاک چینی ارسال کرد، با این هدف که بتواند کاربردهای مختلف از بلاک چین را در دنیای واقعی تحقق بخشد.

پولکادات چه مزایایی نسبت به سایر بلاک چین ها دارد

همانوگونه که قبلا نیز اشاره شد، نسل اول و دوم بلاک چین ها هر کدام با وجود پیشرفت ها و نوآوری هایی که داشتند، دارای نقاط ضعف و محدودیت هایی نیز بودند که از آن جمله می توان به سرعت پایین تراکنش ها، هاردفورک های پیاپی، عدم استقلال مدیریتی از اشخاص و نهایتا عدم وجود قابلیت تبدیل مستقیم ارزهای دیجیتال به یکدیگر اشاره کرد. 
از این رو پولکادات با طراحی منحصر به فردی که دارد، توانسته به مزایا و قابلیت های قابل ملاحضه ای در مقایسه با شبکه های سنتی موجود دست یابد، و همین مزایا باعث متمایز شدن این شبکه نسبت به پلتفرم های دیگر می شود:
•    مقیاس پذیری
•    دارای قابلیت ارتقای شبکه بدون نیاز به انجام هاردفورک
•    دارای مدیریت شفاف و غیرمتمرکز
•    امکان تعامل پذیری و برقراری ارتباط میان زنجیره ای

مقیاس پذیری (Scalablity)

منظور از مقیاس پذیری به قابلیت گسترش یافتن و افزایش گنجایش یک سیستم به هنگام افزایش حجم تراکنش ها اطلاق می گردد. بلاک چین های نسل اول و دوم در این مورد با چالش هایی جدی رودرو هستند و توان پردازش حجم وسیعی از تراکنش ها را در دنیای غیرمتمرکز نداشتند و به دلیل محدودیت در توان عملیاتی و سازوکار اجماع پیچیده و زمان بر باعث می شوند تا در انجام تراکنش ها تاخیر ایجاد شده و در صورتی که میزان فعالیت در شبکه بالا باشد، کارمزدها به شدت افزایش یابند.

82 هزار دلار کارمزد برای انتقال 1 دلار بیت کوین
ریشه برخی از مشکلات مقیاس پذیری به این واقعیت برمی گردد که نودهای اعتبار سنج در بیشتر بلاک چین ها ناچار به بررسی و تایید یک یک تراکنش ها هستند. این موضوع باعث می شود تا این بلاک چین ها همواره از مشکل گلوگاه های پر ترافیک در عذاب باشند. اما تیم توسعه دهنده پولکادات رویکردی جدید در این زمینه اتخاذ کرده است.
روشی که در پولکادات برای مقابله با این مشکلات ارائه شده با عنوان "شاردینگ ناهمگون" (Sharding Heterogeneous) شناخته می شود. در این روش چندین بلاک چین مستقل با عنوان "پاراچین" بوسیله یک شبکه واحد به همدیگر متصل شده و آنها این امکان را پیدا می کنند که به شکلی موازی اقدام به پردازش تراکنش ها کرده و با یکدیگر در بستری امن به تبادل داده ها بپردازند. 
هر زنجیره در شبکه بواسطه مدل شاردینگ ناهمگون پولکادات، می تواند بنا به کارکرد خاص خود بهینه سازی شود. این مدل را می توان به نسبت مدل "یک پروتکل برای همه کاربردها" که توسط اتریوم و دیگر پلتفرم های قرارداد هوشمند ارائه شده و مورد استفاده قرار می گیرد، دارای ظرفیت مقیاس پذیری بیشتری دانست. وجود زنجیره های بیشتر و حرفه ای تر، یعنی ایجاد فرصت های بیشتر برای رسیدن به نوآوری.
مطابق با آخرین سنجش های انجام شده روی شبکه پولکادات، بدون استفاده از پاراچین ها سرعت ثبت تراکنش ها می تواند 1,000 تراکنش بر ثانیه باشد و این سرعت با بکارگیری حداکثر توان پاراچین ها قادر است به حدود 1,000,000 تراکنش بر ثانیه هم برسد.

قابلیت ارتقای شبکه بدون نیاز به انجام هاردفورک

بلاک چین ها نیز همانند سایر نرم افزارها، برای داشتن کارکرد صحیح نیاز به ارتقا و بروزرسانی دارند. اما بروز رسانی بلاک چین مستلزم فرایندهای سخت و پیچیده ای است. انجام بروز رسانی در بلاک چین های معمولی نیازمند انشعاب یا فورک کردن شبکه می باشد. یعنی باید یک زنجیره جدید با قوانین جدید تشکیل شود و کاربران تشویق به استفاده از آن شوند. اجرا و برنامه ریزی یک فورک می تواند پروسه ای بسیار زمان بر باشد و سوای آن با انجام هاردفورک های پیاپی چند دستگی در جامعه کاربران و توسعه دهندگان شبکه بوجود می آید.
در شبکه پولکادات این فرایند متحول شده و این امکان فراهم آمده که بلاک چین بتواند بدون نیاز به فورک کردن زنجیره اقدام به بروزرسانی خود کند. انجام این بروزرسانی ها، از طریق سیستم حاکمیتی درون زنجیره ای و شفاف موجود در شبکه پولکادات عملی می شود. وجود این قابلیت در پولکادات این امکان را برای پروژه های گوناگون فراهم می کند که بتوانند توان سازگاری سریعی با تحولات فناورانه پیدا کرده و همواره در مدار روز حرکت کنند. این قابلیت همچنین باعث کاهش چشمگیری در خطرات ناشی از هاردفورک های چالش برانگیز در شبکه می شود.

داشتن مدیریت شفاف و غیرمتمرکز

بلاک چین های نسل اول و دوم فاقد هر گونه سازوکار رسمی حاکمیتی می باشند و سهام داران و افراد ذی نفع در این پروژه ها توان ارائه پیشنهاد یا وتو کردن تغییرات پروتکل را ندارند، به جز افرادی که تحت حمایت افراد صاحب نفوذ در پروژه ها هستند. اما پولکادات ساختاری متفاوتی داشته و این شبکه توسط مالکان ارز دیجیتال دات با روشی شفاف و عادلانه اداره می شود.
همه کسانی که به نوعی مالکان ارز دیجیتال دات محسوب می شوند قادر به ارائه نظرات و پیشنهادات خود یا رای دادن به پیشنهادات موجود برای اعمال تغییر در پروتکل می باشند. آنها همچنین امکان مشارکت در انتخاب اعضای شورای حاکمیت که به نوعی نماینده تمامی ذی نفعان در شبکه است را دارند. 

تعامل پذیری و امکان ارتباط گیری میان‌زنجیره ای

بلاک چین های اولیه را می توان به مثابه باغ هایی دانست که با دیوارهایی در اطراف خود محصور شده اند و بین آنها با سایر شبکه ها تعاملی وجود ندارد. اما هم چنان که به تعداد بلاک چین های دارای کاربرد خاص افزوده می شود، نیاز به وجود تعاملات میان ‍زنجیره ای و تعامل پذیری میان بلاک چین ها نیز بیشتر احساس می شود. پولکادات با داشتن قابلیت تعامل پذیری و ایجاد زمینه پیام رسانی میان زنجیره ای، امکان ارتباط گیری و مبادله ارزش و اشتراک گذاری عملکردها را در بستر شبکه برای بلاک چین های فعال امکان پذیر کرده و کاربران خود را به نوآوری های بیشتر تشویق و ترغیب می کند.
پاراچین های پولکادات می توانند بواسطه وجود قابلیت بلاک چینی در شبکه پولکادات، با استفاده از پروتکل های محبوب اقتصاد غیرمتمرکز و سرمایه های دیجیتالی موجود روی شبکه های خارجی همچون بیت کوین و اتریوم نیز وارد تعامل شوند.

تیم توسعه دهنده پروژه پولکادات

وظیفه توسعه و پشتیبانی از پروژه پولکادات بر عهده "بنیاد وب‌3" (Web3 Foundation) می باشد. هدف از ایجاد این بنیاد پرورش و پیشبرد فناوری ها و اپلیکیشن های فعال در حوزه پروتکل های اینترنتی غیرمتمرکز است. تمرکز عمده این بنیاد بیشتر بر فناوری هایی است که با استفاده از روش های رمزنگاری پیشرفته، باعث تمرکززدایی و پایداری اکوسیستم نسل سوم وب می شوند.
بنیاد وب‌3 به منظور تحقق بخشیدن به اهداف خود در جهت تمرکززدایی از اینترنت، اقدام به همکاری با محققانی از شرکت های اینریا پاریس (Inria Paris) و ETH Zurich، توسعه دهندگانی از شرکت پریتی تکنالجیز (Parity Technologies)، و دیگر شرکای سرمایه گذار خود در زمینه ارزهای دیجیتال از قبیل پلی چین کپیتال (Polychain Capital) کرده است.

اصلی ترین محورهای فعالیت بنیاد وب‎‌‌3 

•    فناوری های نوآورانه در زمینه بلاک چین، پروتکل های پیام رسانی رمزنگاری شده
•    ایجاد زیرساخت های شبکه سازی مبتنی بر سیستم همتا به همتا (مانند devp2p  و  Libp2p)
•    مکانیسم های اقتصادی مبتنی بر کریپتو ( مانند نرمافزارهایDAC/DAO )
•    سیستم های مرتبط با ذخیره سازی و انتشار داده ها (مانند IPFS)
پروژه ساخت و طراحی پولکادات توسط بنیاد وب‌3 به شرکت پریتی تکنالجیز و افراد ایده پرداز و موسسان اصلی آن سپرده شده است.
دکتر گوین وود (Gavin Wood)، پیتر چابن (Czaban Peter)  و رابرت هابرمایر (Robert Habermeier) ایده پردازان و بنیان گذاران اصلی پروژه پولکادات را تشکیل می دهند.